Sterilizasyon

DİKKAT DİŞLERİNİZİ YAPTIRIRKEN bulaşıcı hastalık kapabilirsiniz!!! TABİKİ eğer bazı STERİLİZASYON kuralları uygulanmıyorsa!!! diş hekimlerinin birçoğu ne yazık ki HBV, HCV, HGV, herpes virüsler ve tüberküloz etkeni yayıcısı olarak çalışmaktadır. 

Diş Hekiminizi seçerken aşağıda yazılanları dikkate alarak sterilizasyonun nasıl yapıldığı hakkında bilgi istemeyi ihmal etmeyin!! 

Diş hekimliğinde kullanılan dental malzemelerin, uygun tekniklerle steril edilmesi, paketlenmesi, depolanması ve dağılımı infeksiyonların kontrol altına alınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Hastane infeksiyonları gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarındandır. Diğer tüm sağlık kuruluşlarında olduğu gibi ağız diş sağlığı hizmeti sunulan kuruluşlarda da amaç hastalara en uygun hizmeti verebilmektir. Merkezi Amerika Birleşik Devletleri nde bulunan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) adlı resmi kuruluşun, enfeksiyon kontrolünde “evrensel önlemler” diye adlandırdığı konsept insan kanı ve tükürük gibi vücut sıvılarının infeksiyöz olduğu bilinen “Human Immunodeficiency Virus (HIV)”, Hepatit B Virüs (HBV) ve diğer patojenlerce kontamine olduğunun varsayılması esasına dayanmaktadır. Buna göre tüm hastalarda evrensel önlem olarak adlandırılan enfeksiyon kontrol ve sterilizasyon yöntemlerinin uygulanması gerekir.

KLİNİĞİMİZDE STERİLİZASYON VE HİJYEN KURALLARI:

Otoklav Kullanımı

Otoklavlar(şekildeki gibi) hacimleri 18-76 litre arasında değişen, içine konulan tıbbi malzemeleri sterilize etmek için basınçlı buhar uygulayan aygıtlardır. Dişhekimliğinde kuru hava sterilizatörü kullanan kliniklerde sterilizasyonda başarısızlık oranı %60 olarak tespit edilmiştir. Otoklav kullanılan kliniklerde özellikle B CLASS OTOKLAV larda ( N,S ve B OLARAK 3 Çeşit otoklav vardır. Amerika Birleşik Devletlerinde sterilizasyon standartlarını belirleyen bir kurum olan AAMI ( Association for Advencement of Medical Instrumentation ) tarafından en başarılı B SINIF otoklav olarak kabul edilir.) sterilizasyon açısından bir başarısızlıkla karşılaşılmamıştır. Tek başına ısı veya tek başına basınç, sterilizasyon için yeterli olamaz. Dikkat edilmesi gereken kural; ısı ve basıncın aynı anda belli bir süre uygulanmasıdır. Ancak bu şekilde bakterilerin spor formlarını yoketmek mümkündür. DENTSTİL DİŞ KLİNİĞİNDE dünyaca kabul edilmiş B class W&H kullanılmaktadır. 

DİSTİLE SU
Dişlerinize işlem yaparken kullanılan ve aletlerin ucundan çıkan suların tümü distile edilip kullanılır.Şebeke suları mikrop barındırabilir. 

Kullanımlık (Disposible) Aletler:
Tek kullanımlık enjektörler bu enjektörlerde kullanılan iğneler, hastaların ağızlarını çalkaladıkları plastik bardaklar, anestetik solüsyonlar, tedavi sırasında ağızdaki kan ve tükürüğü emen alet uçları başta olmak üzere irili ufaklı bir çok malzeme tek bir hastada kullanılır ve sonra da atılır. Hasta önlüğü, Tedavi esnasında elbiselerinize kan ve tükürük aracılığıyla bakterilerin geçişini engeller. Her hasta için tek kullanımlıktır. 

Muayene eldiveni, maske, koruyucu gözlük kullanımı:
Kan, tükürük, solunum, ve temasla hekim-hasta arasında geçebilecek mikroplardan hem hastayı hem de hekim ve yardımcı personeli korumak için kullanılır. 

Ayakkabılar için Galoş ve otomatik galoş kullanımı:
Sokaklara çöp atma ve tükürülme oranını düşündüğünüzde, sizin veya bir yakınınızın tedavi olacağı ortama mikrop taşımak istemeyeceğinizi tahmin ediyoruz. Bu sebeple galoş kullanıyorsunuz. Dişhekimi ve personel ise sadece muayenehane ortamında kullandıkları ayakkabıları kullanırlar. 

Dezenfektan spreyler ve çözeltiler (solüsyonlar):
Hasta koltukları her hastadan sonra dezenfektan spreylerle temizlenmeli, baş konulan kısımdaki koruyucu örtü değiştirilmelidir. Ayrıca hastalarda kullanılan aletler sıcak hava sterilizatöründen, laboratuardan gelen her tür protez hasta ağzına temas ettirilmeden, hastalardan alınan ölçü ve bu ölçülerden elde edilen alçı modeller (Teknik elemanları korumak amacıyla) laboratuara gönderilmeden önce muhakkak dezenfektan solüsyonlarda bekletilmelidir. 

Kullanılan Malzemenin Atılması:
Kullanılan iğne uçları kırılıp bir şişe içerisinde toplanarak, cam ve plastik malzeme ayrı ayrı poşetlenerek, amalgam dolgu artıkları (içeriğindeki cıva buharının ortama yayılmasını engellemek amacıyla) su içerisinde ağzı kapalı şişelerde toplanarak imha edilmelidir. 

STERİLİZASYON İŞLEM AŞAMALARI
1. Temizleme-denetleme.
2. Paketleme-yükleme.
3. Sterilizasyon işlemi.
4. Boşaltma-kayıt.
5. Depolama-dağıtım.

1. Temizleme-Denetleme
İşlem aşamalarında ilk sırada mutlaka etkili ve ilkelere uygun bir şekilde yapılmış temizlik gelmektedir. İyi bir yıkamayla mikroorganizmaların %95-97 sinin ortadan kaldırıldığı bildirilmiştir. Temizlik el ile veya cihazlarla (dezenfektörler-ultrasonik yıkama cihazları) yapılmaktadır. Kliniklerde de artık yavaş yavaş görülmeye başlanılan yıkama dezenfektörleri, ultrasonik yıkama cihazları, insan iş yükünü en aza indirmeyi hedeflemektedir. 

2. Paketleme-Yükleme
Sterilize edilecek malzeme kullanım anına kadar paket ile korunmalıdır. Paketleme malzemeyi olası bir bulaşmadan koruyacak etkili bir engel oluşturmalıdır. Paket kağıtları, malzeme ve seçilen sterilizasyon yöntemiyle uyumlu olmalıdır. Tek kullanımlık paketleme malzemesi tekrar kullanılmamalıdır. Paketlerin büyük olması yeterince kurumayı engelleyerek sterilizasyonda sorun oluşturabilir. Sterilizasyon işlemi sonunda nemli çıkan paketler steril kabul edilmemeli ve kullanılmamalıdır. 

3. Sterilizasyon
Bakteri sporları dahil olmak üzere mikroorganizmaların tüm canlı formlarının imha edilmesi işlemi olarak tanımlanabilir. Sterilizasyon işlemi için cismin üzerindeki mikroorganizma ve spor miktarının en az 10-6 log azalması gereklidir. 

4. Boşaltma/Kayıt
Tüm basamaklara istenildiğinde geri dönülmesini sağlar. Yapılan işlerin ve testlerin ispatları, kimyasal, biyolojik ve fiziksel performans testleri kaydedilir. 

5. Depolama-Dağıtım
Tüm malzemeler kapalı aktarma araçlarında taşınmalı, raflı sistemlere yerleştirilmelidir. Bulaşmadan şüphe edilenler tekrar en başından işleme tabi tutulmalıdır. Depolama alanı sterilizasyon alanının yakınında olmalıdır. Gereksiz temastan kaçınılmalı ve kullanım esnasında tarihine dikkat edilmelidir.